Kimyasal Hesaplamalar Soruları ve Çözümleri

 

 

Sayısal dersler de başarılı olmanın yollarından bir tanesi de soruları ve çözümlerini incelemektir. Buna istinaden hazırlamış olduğumuz Kimyasal Hesaplamalar Soruları ve Çözümleri ni inceleyebilirsiniz.

Kimyasal hesaplamalar  sorularında  denkleştirilmiş denklemdeki katsayılarla sorularda miktarı verilen maddelerden yola çıkılarak miktarı bilinmeyen maddelerin miktarları hesaplanabilir.

Kimyasal hesaplamalar sorularını   çözebilmek  için mol kavramı, kimya kanununları, kimyasal denklemler konularınnda eksiğimiz olmaması gerekir.

Kimyasal hesaplamalar soruları çözülürken aşağıdaki sıralamaya göre işlem  yaparız.

  • Kimyasal denklem yazılır ve denklem denkleştirme işlemi yapılır.
  • Kimyasal denklemde verilen miktarlar yardımıyla denklemde bulunan herhangi bir maddenin mol sayısı bulunur.
  • Bulduğumuz mol saysı ile denklem kat sayılarından faydalanarak diğer maddelerin mol sayısına geçiş yapılır.



1.

56 gram N2 ile yeterince H2 reaksiyona girerek NH3 bileşiği oluşturuyor. Oluşan bileşiğin kütlesi kaç gramdır?(N:14 H:1)

A) 17       B)34      C)51          D)68     E) 85

 

Çözüm;

  • Kimyasal denklem yazılır.

N2     +         H2   ————-> NH3

  • Denklem denkleştirilir.

N2     +        3 H2   ————-> 2NH3

  • Soruda miktarı verilen maddenin mol sayısı bulunur.

1 mol N2                 28 gram ise

x mol N2                56 gramdır

____________________

x=2mol N2 çıkar.

Bulduğumuz mol sayısı ile ilgili maddenin denklemdeki kat sayının KAT ına bakılır. Denklemdeki tüm maddelerin kat sayıları aynı kat ile çarpılır.

N2     +        3 H2   ————-> 2NH3

1mol           3mol                          2mol

2mol(1mol*2KAT)

2 mol           6mol                        4mol

1mol NH3                17 gram ise

4mol NH3               x

________________

x=68 gram NH3 oluşur.

 

2.

Yeteri kadar Mg ve HCl reaksiyona girerek MgCl2 ve 8 gram H2 gazı oluşturuyorlar. Reaksiyonda harcanan Mg metalinin kütlesi kaç gramdır?(Mg:24)

A) 17       B)34      C)51          D)68     E) 96

 

Çözüm; 

Taktik basit denklemi yaz,  denkleştir, miktarı verilen maddenin molsayısını bul, katsayılar yardımıyla diğer maddelerin mol sayılarına geçiş yap.

Mg      +      2 HCl ———>MgCl2       +         H2(g)

1mol           2mol                  1mol                       1mol

 

nH2= 8/2 = 4mol H2 oluşur.

 

Mg      +      2 HCl ———>MgCl2       +         H2(g)

1mol           2mol                  1mol                       1mol

(1mol *4kat)                                                   4mol (1mol *4kat)

 

4mol Mg reaksiyona girmiştir.

 

1mol Mg                 24 gram ise

4 mol Mg                  x gramdır

_____________________

x=96 gram Mg harcanmıştır.

 

 

3.

6 mol N2 gazı ile 6 mol O2 gazının tam verimli tepkimesinden en fazla kaç mol N2O3 gazı elde edilir?

A) 2             B) 3        C) 4       D) 6          E) 8

 

Çözüm;

Soruyu çözebilmek için reaksiyonu yazıp, denklemi  denkleştirmemiz gerekiyor. Denklem kat sayıları mol sayısıdır.

Daha sonra soruda verilen mol sayısı ile kat sayılar arasındaki kat a bakarız. Kat küçük olana göre işlem yaparız. Yeni kat küçük kat olan madde sınırlayıcı maddedir.

Tam verimli demek reaksiyona girenlerden birisinin bitmesi demektir.

2N2            +            3O2  ———-> 2N2O3

2mol                         3mol                   2mol

6 = 2mol*3Kat     6= 3mol*2kat

Küçük katı 2kat olarak bulduk. Ohalde O2 nin tamamı reaksiyona girecek.

6mol                      6mol

2N2            +            3O2  ———-> 2N2O3

2mol                         3mol                   2mol

2mol*2kat            3mol*2kat           2mol*2kat

4mol                        6mol                      4mol bileşik oluşur.

6-4= 2mol artar    6-6 = 0 biter

Cevap C

 



4.

50 gram CaCO3 katısının tamamı;

CaCO3(k) +ısı ———>  CaO(k)         +    CO2(g)

Tepkimesine göre parçalanmaktadır.  Oluşan CO2 gazının NŞA daki litresi ağaşıdakilerden hangisidir?(Ca:40 O:16 C:12)

A)1,12     B)11,2      C)2,24        D)22,4    E) 44,8

 

Çözüm;

Soruda verilen reaksiyonun denk olup olmadığını kontrol ederiz. Reaksiyon denk ise soruda verilen miktardan ilgili maddenin molunu bulup, kat sayılar yardımıyla diğer maddelerin molüne geçiş yaparız.

CaCO3(k) +ısı ———>  CaO(k)         +    CO2(g)  Reaksiyon denk

 

nCaCO3 = 50/100 = 0,5 mol

CaCO3(k) +ısı ———>  CaO(k)         +    CO2(g)

1mol                                       1mol                     1mol

0,5 mol                         0,5 mol                  0,5 mol

 

1mol CO2                      22,4 L hacim kaplarsa

0,5 mol CO2                  x

____________________

x=11,2 L CO2 oluşur.

 

5.

Bir miktar oksijen ve hidrojen tepkimeye girdiğinde, 72 g su oluşmuştur. Bu iş için kaç gram oksijen ve kaç gram hidrojen kullanılmıştır? (H: 1 g/mol O:16 g/mol)

 

Çözüm;

Bu soruyu iki şekilde çözebiliriz.

I.yol Mol kullanmadan Sabit oranlar kanununu kullanarak.

Soruda verilen miktar ile sabit oranlardan elde ettiğimiz miktarın arasındaki kata bakarız. Butun sabit oran değerlerini aynı kat ile çarparız.

 

H2O = > mH/mO = 2.H/O = 2.1/16 = 1/8

 

H2         +        O2 ———-> H2O

1                        8                       9

?                        ?                      72= 9*8KAT

1*8KAT           8*8KAT

8gram H2         64 gramO2 alınmalıdır.

 

II. yol Mol kullanarak

Denklemi yazıp denkleştiririz.

H2         +        1/2O2 ———-> H2O

nH2O= 72/18 = 4mol

H2         +        1/2O2 ———-> H2O

1mol                  1/2 mol                 1mol

?                           ?                            4mol

4mol                   2mol  

 

1mol H2          2 gramsa

4mol H2          x

________________

x=8 gram H2

1mol O2              32 gr ise

2mol O2            x

____________

x=64 gram O2

 

6.

10 mol Ca ve Al atomlarının karışımı yeterince HCl  ile tamamen reaksiyona girdiğinde; 13 mol H2 oluştuğuna göre karışımdaki Ca metali kaç gramdır?

A)162             B) 160        C) 150      D) 140        E) 120

 

Çözüm;

Soruda karışımı oluşturan maddeler(Ca ve Al )   HCl ile reaksiyon verip vermediğine bakılır. Eğer karışımdaki maddeler HCl ile reaksiyon veriyorsa her iki maddenin HCl ile reaksiyonu yazılıp, denkleştirilir.

Ca             +         2HCl  ——–> CaCl2      +     H2

Al              +         3HCl  ——–> AlCl3      +     3/2H2

Ca den xmol   Al den 2y mol alalım (toplam 10 mol soruda verilmiş)

 

Ca             +         2HCl  ——–> CaCl2      +     H2

x                            2x                         x                      x

Al              +         3HCl  ——–> AlCl3      +     3/2H2

2y                           6y                        2y                   3y

 

x+2y = 10 mol

-*(x + 3y = 13 mol)

_______________

y= 3mol çıkar

Al=2y = 2.3 = 6mol

x+2y = 10 mol

x=4mol Ca dır.

 

1mol Ca      40 gr ise

4mol Ca      x

_________

x=160 gram  Ca dır.

 

7.

12 mol Mg ve He atomlarının karışımı yeterince HCl  ile tamamen reaksiyona girdiğinde; 4 mol H2 oluştuğuna göre karışımdaki He elementi kaç gramdır?

A) 8             B) 16       C) 32       D)64       E) 72

Çözüm;

Soruda karışımı oluşturan maddeler(Mg ve He )   HCl ile reaksiyon verip vermediğine bakılır. Burada Mg metalı HCl ile reaksiyon verirken He ile reaksiyon vermez. Ohalde sadece Mg ve HCl reaksiyonunu yazıp denkleştireceğiz. Açığa çıkan 4mol H2 gazı Mg ve HCl reaksiyonundandır.

He   +   HCl ——–> Reaksiyon vermez

Mg     +      2HCl ——–> MgCl2      +      H2

1mol           2mol                   1mol                1mol

?                  ?                            ?                      4mol

 

1mol Mg den       1mol H2 oluşursa

xmol Mg den      4mol H2 oluşur

____________

x=4 mol Mg harcanır. Karışımdaki Mg 4 moldür.

nMg + nHe =12 mol

4 + nHe =12 mol

nHe = 8mol

 

1mol He          4 gram ise

8mol He          x

_____________

x=32 gram He  vardır.

 

8.

2N2(g)     +    3O2(g)  ——-> 2N2O3(g)

Tepkimesine göre 0,8 mol N2 gazı enfazla kaç mol O2 gazı ile tepkimeye girer?

A) 0,8             B) 1,2       C)1,6       D)2       E) 2,4

 

Çözüm;

Denklem kat sayıları mol sayısıdır. Denklemde bulunan herhangi bir maddenin mol sayısını bulabiliyorsak veya soruda verilmişse kat sayı ile  verilen veya bulduğumuz mol sayısı arasındaki kata bakarız.

2N2(g)          +         3O2(g)  ——-> 2N2O3(g)

2mol                           3mol                    2mol

0,8 =2.0,4 kat            ?                           ?

 

nO2= 3*0,4 kat=1,2 mol O2 gerekir. Cevap B

 

 

Daha fazla kimyasal hesaplamalar  soruları ve çözümleri için tıklayınız.