Kimyasal Denklem Denkleştirme

C₃H₆     +      O₂  ——>  CO₂ + H₂O  tepkimesi en küçük tam sayılarla denkleştirildiğinde oksijenin katsayısı aşağıdakilerden hangisi olur?

A) 9/2                    B)6                   C)9               D) 18

Çözüm;

Kimyasal denklemleri denkleştirirken “Atom sayısı ve çeşidi korunur.” ilkesini dikkate alırız.

Kimyasal denklemde en kalabalık maddenin(Element sayısı en fazla olan madde) başına 1 yazarız ilk önce  bu maddenin yapısında bulunan elementlerin sayılarını eşitleriz. Bu soruda en kalabalık madde  C₃H₆ dır.

1C₃H₆     +      O₂  ——> 3CO₂ + 3H₂O

Kalabalık olan maddenin katsayısına 1 yazdık ve bu maddenin yapısında bulunan elementlerin sayıları ile ürünlerde bu elementleri içeren bileşiklerdeki sayıları eşit olacak şekilde kat sayıları yazdık.

En son oksijen sayısını eşitleyeceğiz.

Artık ürünlerdeki her maddenin kat sayısı belli olduğu için girenlerdeki oksijen sayısını ürünlerdeki oksijen sayısına eşitleriz. Ürünlerdeki oksijen sayısına bakalım;

3CO₂  = 6 tane oksijen

3H₂O  = 3tane oksijen

Ürünlerde toplam 9 oksijen var. Girenlerde de 9 tane oksijen olmalı onun için O2 nin katsayısına 9/2 yazmalıyız

1C₃H₆     +     9/2O₂  ——> 3CO₂ + 3H₂O

Ancak soruda enküçük tam sayılarla denkleştirildiğinde oksijenin katsayısı ne olur diyor.

1C₃H₆     +     9/2O₂  ——> 3CO₂ + 3H₂O   bu reaksiyondaki halıyle oksijenin katsayısı tam sayı değildir. Tam sayı olabilmesi için reaksiyonu 2 ile çarparız.

2C₃H₆     +     9O₂  ——> 6CO₂ + 6H₂O

Cevap C

3Hg + 8HNO3——-> 3Hg(NO3)2 + 2x + 4H20

Yukarıda denkleştirilmiş tepkime denkleminde X ilegösterilen madde aşağıdakilerden hangisidir?

A)N₂ B) NO C) N₂O D) NO E) N2O3

Çözüm;

Denklem denkleştirmede “Atom sayısı ve çeşidi korunur.” ilkesi gözönüne alınarak sorular çözülür.

Girenler_____Ürünler

3Hg                      3Hg

8H                        8H

8N                         6N  var    2X     X nin yapısında N var

24 O                     22 O  var    2X     X nin yapısında O  var

ohalde X = NO dur.

Denklemin Son hali;

3Hg + 8HNO3——-> 3Hg(NO3)2 + 2NO + 4H20

Gaz halinde bulunan hidrokarbon bileşiğinin 20 Litresi 100 Litre oksijen gazı ile yakılması sonucunda 60 litre karbondioksit gazı oluşmaktadır buna göre bileşiğin basit formülü nedir?

Çözüm;

20CxH2y    +   100O2  ———> 60CO2      +        H2O

Reaksiyonu yazdığımız zaman girenlerde 200 oksijen var iken ürünlerde  CO2  de  120 tane oksijen var . 200-120= 80 tane oksijen H2O da dır. ohalde H2O nun kat sayısı   80 dir.

20CxH2y    +   100O2  ———> 60CO2      +        80H2O

20x=60

x=3 çıkar

20.2y= 2.80

y=4 çıkar.

Bileşiğin formulue  CxH2y     demiştik. Bulduğumuz x ve y değerlerini yerine yazarsak bileşiğin formulünü   C3H8 olarak buluruz.

Denkleştirilmiş Kimyasal Denklemler

Denkleştirilmiş Kimyasal Denklemler ile ilgili örneklerimizi incelyerek sizde konu ile ilgi pekiştirmeler yapabilirsiniz. Örneklere geçmeden denklem denkleştirme konu anlatımımızı incelyebilirsiniz.

H2   +   1/2O2  ———> H2O

H2     +   I2  ———>2HI

H2     +   F2  ———>2HF

H2     +   Cl2  ———>2HCl

N2    +    3H2   ———->2NH3

CaCO3 ——–> CaO     +   CO2

KClO3  ———> KCl      +    3/2O2

C      +     O2  ——–>  CO2

C      +     1/2O2  ——–>  CO

2Na      +     1/2 O2   ——–>   Na2O

2K        +    1/2  O2  ——–>    K2O

Ca       +      1/2O2   ——– >    CaO

Mg      +     1/2 O2   ——– >    MgO

2Fe      +     3/2O2    ——–>  Fe2O3

Na        +      H2O    ——–>  NaOH     +    1/2H2

K          +      H2O    ——–>  KOH     +    1/2H2

S         +       3/2O2  ——–>   SO3

S         +      1/2O2  ——–>   SO

S        +      O2  ——–>   SO2

NaOH    +    HCl   ———>  NaCl     +    H2O

KOH    +    HCl   ———>  KCl     +    H2O

Mg(OH)2    +    2HCl   ———> MgCl2     +   2 H2O

Ca(OH)2    +    2HCl   ———> CaCl2     +   2 H2O

2NaOH    +    H2SO4 ———>  Na2SO4    +   2 H2O

2KOH    +    H2SO4 ———>  K2SO4    +   2 H2O

Ca(OH)2    +    H2SO4   ———> CaSO4     +   2 H2O

Mg(OH)2    +    H2SO4   ———>MgSO4     +   2 H2O

CH4    +        2O2   ———– >  CO2      +    2 H2O

C2H6  +        5/2O2   ———– >  2CO2      +     3H2O

C3H8    +        5O2   ———– >  3CO2      +    4 H2O

C4H10   +      13/2  O2   ———– > 4 CO2      +     5H2O

C5H12    +        8O2   ———– >  5CO2      +    6 H2O

C2H4       +        3O2   ———– >  2CO2      +    2 H2O

C3H6        +        9/2O2   ———– > 3 CO2      +    3 H2O

C7H14     +       21/2 O2   ———– >  7CO2      +     7H2O

C8H18      +      25/2  O2   ———– >  8CO2      +    9 H2O

C9H18     +     27/2 O2   ———– >  9CO2      +     9H2O

C10H20   +        15O2   ———– >  10CO2      +     10H2O

4Al     +    3O2   ——– >    2Al2O3

N2     +   3/2 O2 ————-> N2O3

N2     +   5/2 O2 ————-> N2O5

Konu ile ilgili daha fazla  örnekler için tıklayınız.

Denkleştirimesini istediğiniz denklemleri yazbilirsiniz.