Sabit Oranlar Kanunu

Kimden: Cihan

İliniz: Bitlis

Kaçıncı Sınıfsın?:Lise 2

Soru: XY2 bileşiğinin kütle e %60’ı Y elementidir.
Buna göre 30gram XY2 bileşiği elde etmek için kaç gram Y elementi gerekir?

Soru Formu URL’si: https://www.kimyali.com/kimya-sorusu-sor/

Çözüm;

Soruyu çözebilmek için sabit oranı bulmamız gerekiyor. Sabit oran veya kütlece birleşme oranını  elementlerin kütlece yüzdelerini oranlayarak buluruz. Ayrıca bileşiğin tamamı %100 dür.Bu bileşiğin %60 ı Y ise %100-%60 = %40 ı X tir.

mX/mY=40/60=2/3 tür.

Sabit oranların toplamı bileşiğin kütlesini verir.

Soruda verilen kütle ile sabit oran arasındaki KAT bulunur.  Bütün sabit oranlar aynı kat ile çarpılarak sonuca  ulaşılır.

X_______+_______Y———-> XY2

2_______________3_______5

?_______________?______5*6KAT=30 gram

X=2*6KAT=12 gram X gereklidir.

Y=3*6KAT=18 gram Y gereklidir.

Kimden: Aslı

İliniz: Ankara

Kaçıncı Sınıfsın?:TYT – AYT

Soru: 10 gr X ve 2 gr Y elementi tepkimeye girdiğinde en çok 10 gr X2Y oluşmaktadır. Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A)1 gr X 1gr Y artmıştır.

B)X ⁄ Y atom kütleleri 1/5

C)Bileşiğin kütlece %80i X elementidir.

D)Bileşikteki mX ⁄ mY kütle oranı 9/2

E)80 gr X ile 10 gr Y artansız birleşir.

Soru Formu URL’si: https://www.kimyali.com/kimya-sorusu-sor/

Çözüm;

10 gr X ve 2 gr Y elementi tepkimeye girdiğinde en çok 10 gr X2Y oluşabilmesi için elementlerden birisinin tükenmesi lazım. A yanlış

10 gr X in tamamı reaksiyona girse Y den hiç harcanmadan 10 gr X2Y oluşmalı bu mümkün değil.

Ozaman 2 gram Y nin tamamı harcanır.

X_____+______Y———–>X2Y

?____________2________10

Kütlenin korunumu kanunundan

?+2=10

?=8 gram Y reaksiyona girer. Ohalde Y den 2 gram artar.

Ohalde bileşikte 8 gr X  2 gram Y bulunmakta.

2X=8 —->X=4 gram Xin atom kütlesi

Y= 2 Yenin atom kütlesi

B)X ⁄ Y atom kütleleri 4/2   Yanlış

C)Bileşiğin kütlece %80i X elementidir.

10 gram bileşikte               8 gram X varsa

100 gram bileşikte             a gram vardır.

___________________________

a=%80   C Doğru

D)Bileşikteki mX ⁄ mY kütle oranı 9/2 değil  8/2 dir.  Yanlış

E)80 gr X ile 10 gr Y artansız birleşir. Yanlış

Doğrusu

X_____+______Y———–>X2Y

8____________2________10

80__________20________100

Kimden: Ela

İliniz: İstanbul

Kaçıncı Sınıfsın?:Lise 2

Soru: A3Yx bileşiğinin kütlece %90 ı A elementi olduğuna göre x kaçtır
(Y:1 A:12)

Soru Formu URL’si: https://www.kimyali.com/kimya-sorusu-sor/

Çözüm;

Bileşiği oluşturan elementlerin kütlece yüzdelerini oranlarsak bileşiğin sabit oranını buluruz.

mA/mB= 90/10=9/1

mA/mB=3*A/x*Y= 90/10=9/1

3*A/x*Y= 90/10=9/1

3*12/x*1 = 9/1

x=4 çıkar

Kimden: Bahar

İliniz: Manisa

Kaçıncı Sınıfsın?:Lise 2

Soru: Al2S3 birleştiğinde alüminyum ile kükürt elementinin kütlece birleşme oranı sırasıyla 9/16 dır
Buna göre 32 gram kükürt ile yeterince alüminyumun tepkimesinden kaç gram Al2S3 bileşiği elde edilir?

Soru Formu URL’si: https://www.kimyali.com/kimya-sorusu-sor/

Çözüm;

Soruda verilen miktar ile sabit oran arasındaki KAT a bakılır. Sabit oranlar ile  bulunan kat çarpılarak sonuca ulaşılır.

Sabit oranların toplamı bileşiğin kütlesini verir.

Al_____+______S———->Al2S3

9____________16______25

?_________16*2KAT=32__?

9*2KAT___16*2KAT_____25*2KAT

50 gr Al2S3   oluşur

Kimden: Arya

İliniz: Kayseri

Kaçıncı Sınıfsın?:Lise 2

Soru: Mg3N2, N2O5, SO3 bileşikleri de kütlece birleşme oranını bulunuz ( mg: 24, N: 14, O: 16, S: 32)

Soru Formu URL’si: https://www.kimyali.com/kimya-sorusu-sor/

Çözüm;

Bir bileşiğin kütlece birleşme oranını bulabilmek için bileşiği oluşturan elementlerin sayıları ile atom kütleleri çarpılıp oranlanir.

Mg3N2

mMg/mN=3*Mg/2*N=3*24/2*14=18/7

N2O5,

mN/mO=2*N/5*O=2*14/5*16=7/20

SO3

mS/mO=S/3*O=32/3*16=  2/3  çikar

Kimden: Didem

İliniz: İstanbul

Kaçıncı Sınıfsın?:Lise 2

Soru:X ve Y elementlerinden oluşan bir bileşikte, kütlece birleşme oranı mX/mY = 7/18 dir.

Buna göre, 5,4 gram Y kullanılarak bu bileşikten en fazla kaç gram elde edilebilir?

Soru Formu URL’si: https://www.kimyali.com/kimya-sorusu-sor/

Çözüm;

Bu tip sorularda reaksiyondaki maddelerden herhangi birinin kütlesi verilmişse sabit oran ile verilen miktarın arasındaki kata bakılır . Bulduğumuz kat ile diğer sabit oran değerleri çarpılarak sonuca ulaşılır.

Sabit oranların toplamı bilşiğin kütlesini verir.

X_____+_____Y———>Bileşik

7___________18______ 25

?__________18*0,3kat ___?

Soruda oluşacak olan bileşiğin kütlesi soruluyor: 25*0,3kat= 7,5 gram Bileşik oluşur.

harcanan X miktarı = 7*0,3kat=2,1 gram X harcanır.

N ve O elementlerinden oluşan N2Ox bileşiğinde elementlerin kütlece birleşme oranı(Sabit oranı) mN/mO = 7/20 olduğuna  göre x değeri kaçtır? (N:14, O:16)

Çözüm;

Sabit Oran: Bir bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasındaki orandır.

Bileşiğinin sabit oranını ; bileşikteki elementlerin sayıları ile kütlelerini çarpıp oranlayarak buluruz.

N2Ox için sabit oran;

mN/mO = 2.N/x.O =7/20

2.N/x.O =7/20    N  ve O değerlerini yerine yazarsak

2.14/x.16= 7/20

x=5 çıkar.

Aşağıdaki bileşiklerin kütlece birleşme oranlarını(sabit oranlarını) bulunuz.
(H:1 N:14 C:12 O:16 Mg:24 Al:27 S:32)

A)N2O3    B)Mg3N2   C)SO3   D)CO2   E) C2H6    F)Al2O3

Çözüm;

Soruyu çözebilmek için Kütlece birleşme oranlarını(sabit oranlarını) tanımını bilmek lazım.

Kütlece birleşme oranı(Sabit oran)  :  Bir bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasındaki orandır.  Bu oran hiç bir şekilde değişmez sabittir.

A)N2O3  bileşiğinin sabit oranını ; bileşikteki elementlerin sayıları ile kütlelerini çarpıp oranlayarak buluruz.

mN/mO= 2.N/3.O  = 2.14/3.16 = 7/12

B)Mg3N2 

mMg/mN=  3.Mg/2.N = 18/7

C)SO3

mS/mO =  1.S/3.O =  32/3.16 = 2/3

D)CO2

mC/mO = 1.C/2.O = 12 / 2.16 = 3/8

E) C2H6   

mC/mH =  2.C/6.H = 2.12/6.1 = 4/1= 4

F)Al2O3

mAl / mO = 2.Al /3.O = 2.27/3.16= 9/8

Sabit oranlar veya kütlece birleşme oranını  sorudaki veriler ışığında farklı şekillerde de bulabilirsiniz. Konu ile ilgili

Bileşiğin Sabit Oranını Bulma Yolları

konu anlatımını inceleyebilirsiniz.